Dünyamız nasıl oluştu ? Dünyanın şekli nasıldır ?

Dünyamız nasıl oluştu
evren günümüzden yaklaşık 15 milyar yıl önce gaz ve toz bulutuydu. Nebulanın dönerek yoğunlaşması ve basıncın etkisiyle bir patlama (big bang) meydana geldi.
Bunun sonucunda gök cisimleri (galaksiler, yıldızlar, gezegenler) uzaya dağıldı ve birbirinden uzaklaştılar. Bu uzaklaşma günümüzde de devam etmekte, evren genişlemektedir.
Başlangıçta tümüyle kızgın magmadan oluşan dünyamız, kendi çevresinde hızla dönerek küresel bir şekil almıştır. Zamanla uzaydan başka cisimlerin bünyesine katılmasıyla yer kabuğu oluşmuştur.
Dünya çeşitli minerallerden oluşmaktadır, bunların yoğunlukları farkıdır. Ağır mineraller yerin merkezinde, hafif mineraller yer kabuğuna yakın bulunmaktadır.
Dünyamız günümüzde de şekillenmeye devam etmektedir. Bunun en güzel kanıtı deprem ve volkanizma faaliyetlerinin yaşanıyor olmasıdır.
Dünyanın şekli neye benziyor
Dünya’mızın şekline sınıfımıza getirdiğimiz küreden baktığımızda top gibi tam yuvarlak olmadığını görürüz. Bu şekle ve uzaydan çekilen fotoğraflara baktığımızda dünya’mız alt ve üstten basık ortası hafif şişkin bir durumdadır.
Dünyanın şekli
Dünya’mızın bu biçimine geoit denir. Dünya’mızı portakala ve geceleri gördüğümüz ay’a benzetebiliriz. Kıyıdan uzaklaşan bir geminin önce gövdesi, sonra bacası ve daha sonra dumanı gözden kaybolur. Sürekli aynı yöne ve aynı yükseltiden uçan uçak, ilk kalktığı yere tekrar gelir. Dünya’mız kendi ekseni etrafında dönmesi bir gün sürer.(yani 24 saat) bu dönüş hareketinden gece gündüz oluşur. Güneş doğudan doğuyor batıdan batıyor gibi görünür. Bunun nedeni; kendi ekseni etrafında batıdan doğuya doğru dönmesidir.
Dünyamızın ekvatorda şişkin, kutuplarda basık olan kendine has şekline geoid denir.
Dünyanın boyutları
Ekvator çevresi: 40.076 km
Kutuplar çevresi: 40.009 km
Ekvator yarıçapı: 6378 km
Kutuplar yarıçapı: 6357 km
Karalar yüzölçümü:149 milyon km2(%29)
Denizler yüzölçümü: 361 milyon km2(%71)
Kyk’ de karalar %39 denizler %61
Gyk’ de ise karalar %19 denizler %81 dir.
Dünyanın şeklinin sonuçları
Ekvatorun uzunluğu tam dairelik bir meridyenin uzunluğundan fazladır.
Paralellerin uzunluğu kutuplara doğru azalır.
İki meridyen arasındaki uzaklık kutuplara doğru azalır.
Güneş ışınlarının düşme açısı kutuplara doğru azalır.
Yer şekilleri haritaya gerçeğe tam uygun olarak aktarılamaz.
Aynı anda dünyanın yarısı aydınlık (gündüz) yarısı karanlık (gece) olur.
Dünyanın çizgisel dönüş hızı kutuplara doğru azalır.
Yer çekimi kutuplara doğru artar.
Dünyanın çizgisel dönüş hızı kutuplara doğru azalır.
Yer çekimi kutuplara doğru artar.