Örnek:
- Sayısız kitabın bulunduğu bu kütüphaneyi geçen yüzyılın başlarında Avrupalı bilim adamları ziyaret etmişler.
Çözüm:
Yüklem: ziyaret etmişler.
Kim ziyaret etmiş? : Avrupalı bilim adamları = Özne
Nereyi ziyaret etmişler? : Sayısız kitabın bulunduğu bu kütüphaneyi = Belirtili nesne
Örnek:
- Her sanatçı başlangıçta büyük sanatçıları taklit ederek işe başlar.
Çözüm:
Yüklem: başlar.
Kim başlar? Her sanatçı = Özne
Neye başlar? : işe = Dolaylı tümleç
Ne zaman başlar? : başlangıçta = Zarf tümleci
Nasıl başlar? : büyük sanatçıları taklit ederek = Zarf tümleci
Örnek:
- Şehir dışına çıkmak bu insanları olumlu şekilde etkileyecektir.
Çözüm:
Yüklem: etkileyecektir.
Etkileyecek olan ne? : Şehir dışına çıkmak = Özne
Kimi etkileyecektir: bu insanları = Belirtili nesne
Nasıl etkileyecektir? : olumlu şekilde = Zarf tümleci
Örnek:
- Mor dövmelerle işlendi göğsümüze karlı dağların şanlı bayrağı.
Çözüm:
Yüklem: işlendi.
Ne işlendi? : karlı dağların şanlı bayrağı = Özne
Nereye işlendi: göğsümüze = Dolaylı tümleç
Örnek:
- Az önce bir çocuğun ağlaya ağlaya koştuğunu gördüm.
Çözüm:
Yüklem: gördüm.
Kim gördü? : Ben = Gizli özne
Neyi gördüm? : bir çocuğun ağlaya ağlaya koştuğunu = Belirtili nesne
Ne zaman gördüm? : Az önce = Zarf tümleci
Örnek:
- Seni kaybetme korkusundan hiç söz etmiyor.
Çözüm:
Yüklem: söz etmiyor.
Kim söz etmiyor: O = Gizli özne
Neyden söz etmiyor? : seni kaybetme korkusundan = Dolaylı tümleç
Ne kadar söz etmiyor? : hiç = Zarf tümleci
Örnek:
- Balinalar, okyanustaki en büyük canlılardır.
Çözüm:
Yüklem: okyanustaki en büyük canlılardır.
Ne okyanustaki en büyük canlılardır? : Balinalar = Özne
Örnek:
- Yağmur bastırınca herkes hemen içeri kaçtı.
Çözüm:
Yüklem: kaçtı.
Kim kaçtı? : herkes = Özne
Ne zaman kaçtı? : Yağmur bastırınca = Zarf tümleci
Nasıl kaçtı? = hemen = Zarf tümleci
Nereye kaçtı? : içeri = Zarf tümleci
Örnek:
- Arabasının başına gelenleri ona ben anlatamadım.
Çözüm:
Yüklem: anlatamadım.
Kim anlatamadı? : ben = Özne
Neyi anlatamadım? : Arabasının başına gelenleri = Belirtili nesne
Kime anlatamadım? : ona = Dolaylı tümleç
Örnek:
- Dün okulda yaşanan olay herkesin keyfini kaçırdı.
Çözüm:
Yüklem: herkesin keyfini kaçırdı.
Ne herkesin keyfini kaçırdı? : Dün okulda yaşanan olay = Özne
Örnek:
- Sait Faik, öykülerinde gerçekçi bir çizgi yakalamıştır.
Çözüm:
Yüklem: yakalamıştır.
Kim yakalamıştır: Sait Faik = Özne
Ne yakalamıştır? : gerçekçi bir çizgi = Belirtisiz nesne
Neyde yakalamıştır? : öykülerinde = Dolaylı tümleç
Örnek:
- Aldığınız ürünler istendiğini şekilde sarıldı.
Çözüm:
Yüklem: sarıldı. (sarma işini yapan belli değil)
Ne sarıldı? : Aldığınız ürünler = Sözde özne
Nasıl sarıldı? : istendiği şekilde = Zarf tümleci
Örnek:
- Yine koşturuyoruz ufuktan ufka, gençlik günlerindeki gibi.
Çözüm:
Yüklem: koşturuyoruz.
Kim koşturuyor: Biz = Gizli özne
Nasıl koşturuyoruz? : gençlik günlerindeki gibi = Zarf tümleci
Örnek:
- Babalarından kalan yüklü mirası medeni bir şekilde paylaştılar.
Çözüm:
Yüklem: paylaştılar.
Kim paylaştı? : Onlar = Gizli özne
Neyi paylaştılar? : Babalarından kalan yüklü mirası = Belirtili nesne
Nasıl paylaştılar? : medeni bir şekilde = Zarf tümleci
Örnek:
- Kitapların dilinden anlamak, onlarla içli dışlı olmaya bağlıdır.
Çözüm:
Yüklem: bağlıdır.
Bağlı olan ne? : Kitapların dilinden anlamak = Özne
Neye bağlıdır? : onlarla içli dışlı olmaya = Dolaylı tümleç
Örnek:
- Burada yoldan denize kadar inen büyük kayalar üstünde oturup, akşam saatlerini geçirmeyi severdi.
Çözüm:
Yüklem = severdi.
Kim severdi: O = Gizli özne
Neyi severdi: Burada yoldan denize kadar inen büyük kayalar üstünde oturup, akşam saatlerini geçirmeyi = Belirtili nesne
Örnek:
- Bu ilaçlar sadece bugünkü tıbbın ve kimyanın zaferi değildir.
Çözüm:
Yüklem = bugünkü tıbbın ve kimyanın zaferi değildir.
Bugünkü tıbbın ve kimyanın zaferi olmayan ne? : Bu ilaçlar = Özne
Örnek:
- Bütün öğrenciler benim gibi davranıyor bugünlerde.
Çözüm:
Yüklem = davranıyor.
Kim davranıyor: Bütün öğrenciler = Özne
Nasıl davranıyor: benim gibi = Zarf tümleci
Ne zaman davranıyor: bugünlerde = Zarf tümleci
Örnek:
- Eyvah! Yemeği ocakta unuttum.
Çözüm:
Yüklem: unuttum.
Unutan kim: Ben = Gizli özne
Neyi unuttum: yemeği = Belirtili nesne
Nerede unuttum: ocakta = Dolaylı tümleç
Eyvah = Cümle dışı unsur
Örnek:
- Doğru insanlar doğru konuşurlar.
Çözüm:
Yüklem: konuşurlar.
Kim konuşur? : doğru insanlar = Özne
Nasıl konuşurlar = Zarf tümleci
Örnek:
- Yoksulların içinde bulunduğu sıkıntıları bir nebze olsa azaltmak için elinden geldiğince onlara yardım ederdi.
Çözüm:
Yüklem: yardım ederdi.
Kim yardım ederdi? : O = Gizli özne
Kime yardım ederdi? : onlara = Dolaylı tümleç
Ne için yardım ederi? : Yoksulların içinde bulunduğu sıkıntıları bir nebze olsa azaltmak için = Edat tümleci
Ne kadar yardım ederdi? : elinden geldiğince = Zarf tümleci
Örnek:
- Suyun insanlık için önemi son yıllarda daha iyi anlaşılır oldu.
Çözüm:
Yüklem: anlaşılır oldu.
Anlaşılır olan ne?: Suyun insanlık için önemi = Özne
Ne kadar anlaşılır oldu? : daha iyi = Zarf tümleci
Ne zaman anlaşılır oldu?: son yıllarda = Zarf tümleci
Örnek:
- Yazar en güzel şiirlerini deniz kıyısındaki küçük evde mehtaplı gecelerde yazdığını söylüyor.
Çözüm:
Yüklem: söylüyor.
Kim söylüyor?: Yazar = Özne
Neyi söylüyor? en güzel şiirlerini deniz kıyısındaki küçük evde mehtaplı gecelerde yazdığını = Belirtili nesne
Örnek:
- Düşünce, insana doğuştan gelmiş gizli bir güç değildir.
Çözüm:
Yüklem: insana doğuştan gelmiş gizli bir güç değildir.
İnsana doğuştan gelmiş gizli bir güç olmayan nedir? : Düşünce = Özne
Örnek:
- Dün gece gittiler yurt dışından gelen konuklarımız.
Çözüm:
Yüklem: gittiler.
Kim gitti? : yurt dışından gelen konuklarımız. = Özne
Ne zaman gittiler? Dün gece = Zarf tümleci
Örnek:
- Böyle düşünen çok azdı aramıza katılanlar arasında.
Çözüm:
Yüklem: çok azdı.
Çok az olan ne? : Böyle düşünen = Özne
Nerede çok azdı? : aramıza katılanlar arasında = Dolaylı tümleç
Örnek:
- Halk türkülerinin ezgisiyle geçmişti çocukluğu.
Çözüm:
Yüklem: geçmişti.
Geçen ne? : çocukluğu = Özne
Ne ile geçmişti? : Halk türkülerinin ezgisiyle = Edat tümleci
Örnek:
- Tanıyamadığım binlerce bitki türü var Amazonlarda.
Çözüm:
Yüklem: var.
Var olan ne? : Tanıyamadığım binlerce bitki türü = Özne
Nerede var? : Amazonlarda = Dolaylı tümleç
Örnek:
- Dünyaca tanınan yönetmen birçok filminde gerçek hikâyeleri ele alır.
Çözüm:
Yüklem: ele alır.
Kim ele alır? : Dünyaca tanınan yönetmen = Özne
Neyi ele alır? : gerçek hikâyeleri = Belirtili nesne
Neyde ele alır? : birçok filminde = Dolaylı tümleç
Örnek:
- Sanatçı, oğlunu kaybedince bütün hayatını çocuklara yardım etmek için harcadı.
Çözüm:
Yüklem: harcadı.
Kim harcadı? : Sanatçı = Özne
Neyi harcadı? : bütün hayatını = Belirtili nesne
Ne için harcadı? : çocuklara yardım etmek için = Edat tümleci
Ne zaman harcadı? : oğlunu kaybedince = Zarf tümleci
Hiç yorum yok :
Yorum Gönder
Yorumlarınız İçin Teşekkür Ederim