BASKETBOLUN KURALLARI, Sporun Sağlık Üzerindeki Etkileri

Sporun Sağlık Üzerindeki Etkileri
1-Hareket Sistemimiz Üzerindeki Etkileri
Sporun sağlık üzerindeki olumlu etkisi yadsınamaz bir gerçektir. Spora başlamadan önce hangi spor türünü seçeceğimiz fiziksel durum, yaş, kondisyon düzeyi kriterlerine göre farklılık göstermektedir. Seçeceğimiz spor türü her ne olursa olsun kas sistemimiz ve hareket sistemimiz üzerinde çok büyük etkiler oluşturacaktır.
*Yapacağımız spor türü, eklemlerin genişliğini korumasına ve gelişmesine katkıda bulunur. Çok ciddi olarak ta eklemlerin katılaşmamasına karşı savaş verir.
*Kıkırdakların devinme kabiliyetlerini geliştirerek eklemlerin üst düzeyde korunmasını sağlar.
*Kemik düzeyinde; kalsiyum tutulmasını kolaylaştırarak kalsiyum eksikliğinden kaynaklanan hastalıklarla mücadelede etkili bir koruma aracıdır.
*Yapacağınız spor; kalça, eklemler ve en önemlisi omurgadaki ağrıların giderilmesinde büyük rol oynar. Ayrıca toplumda çok sıklıkla görülen bel ağrılarına karşı en büyük silahtır.

2-Kalp Damar Sağlığı Üzerindeki Etkisi

Düzenli yapacağımız spor aktivitesi kalp damar sistemimiz üzerinde olumlu yönde büyük rol oynamaktadır. Kalp, kas yapısı sisteminde olduğu için kasılma düzeyini maksimize etmek ve böylelikle tüm organizmamıza iyi bir dağılımla kan pompalayabilmek için sportif aktivitelerden vazgeçmemeliyiz. Diğer taraftan yapacağımız fiziksel aktivite kalp damar hastalıkları risk faktörüne karşı iyi bir silah olacaktır; arteriyel hiper tansiyonu minumum seviyede tutar, aterosikleroza karşı iyi bir ilaçtır. Dolaşımı hızlandırır, sporcunun düzenli beslenebilmesini zorunlu kılar. Böylelikle damar sistemi üzerinde zararlı etkenler olan alkol ve sigara gibi toksik etkileri bulunan maddelerden uzaklaşmamıza olanak sağlar.

Özetle;
- Kalp çalışma sistemini ekonomik ve efektif çalıştırır. Aynı zamanda düzenler.
- Sportif aktivite periferik damar direncini minimuma indirmesinden kaynaklı kalp üzerindeki mevcut yükü hafifletmiş olur.
- Hiper tansiyonu düzenlemiş olur.
- Kan dolaşımı hızlanacağından vücudumuzdaki metabolik artıkların dışarıya atılımı maksimum seviyeye çıkar.

3- Dış Görünüm

Sporun fiziksel görünümümüz üzerindeki etkisi tartışılmazdır. Sportif aktivite kısa sürede kilo kaybına yol açmaz, terleme yolu ile kilo kaybı hedeflenmemelidir. Su kaybı ile verilen kilo sağlıksız olduğu gibi kısa süre içerisinde geri alınır.

Spor selülit gibi istenmeyen bir fiziksel olgunun birebir önleyicisidir. Spor kas dağılımını uyumlu hale getirir, aşırı kilo alımına engel olur.

4- Psikolojik Yararlar

Sporun insan üzerindeki psikolojik etkisi en fiziksel etkileri kadar önemlidir.
*Yoğun iş hayatı ve heyecanın üzerimizde oluşturacağı olumsuz etkilerinden kurtarır.
*Spor bedenimizi daha iyi algılayabilmemizi sağlar. Cinsel hayatımızın düzenli gelişimine katkıda bulunur.
*Beynin daha fazla oksijenlenmesi ile zekâsal etkinliği yükseltir.
*Takım ruhunu geliştirir ve bireyler arasında ilişkiler kurarak sosyal olguyu ve karşılıklı saygı kavramını geliştirir.
*Spor keyifli vakit geçirmemizi sağlar buna karşılık beyin hormonlar salgılar. Endorfinler ise aile ve mesleki kaygılardan kurtulmaya imkân tanır.
Spor Toplumdaki genç grubun sorumluluk duygularını güçlendirir, öfkeyi kontrol altına alabilme kabiliyeti sağlar. Yoğun iş hayatı ve stresin getirdiği saldırganlık duygusunu köreltir. Özellikle çocuklar spor yaparken tüm enerjinin boşaltılması sayesinde dikkatlerini daha fazla toplayacaklardır. Aynı zamanda gençler için spor kendine güven aşılayacağı için onlara kişisel ifade yeteneği kazandırır.
Spor, gençliği aşırı heyecanını üzerlerinden atmalarını sağlar olaylara yaklaşımlarında serinkanlı olmayı öğretir. Önemli kararlar alırken daha sağlıklı muhakeme ederler.
Spor Unutkanlığı Önler

Spor yapan ileri yaş gurubu kitle sıkça rastlanan depresyon rahatsızlığına spor yapmayanlara oranla çok daha az yakalanırlar. Daha önce bahsettiğimiz sporun faydaları arasında; hareket sistemi, kalp damar sistemi üzerindeki olumlu etkileri sayesinde daha dinç ve sağlıklı olurlar. Böylelikle yaşlıların beyin aktivitelerini arttıran spor unutkanlığı minimum seviyede tutar.

BASKETBOLUN KURALLARI

Basketbol oyunu beşe beş oynanan bir takım oyunudur. Basketbol müsabakalarında takımlar maximum 7 yedek oyuncu bulundurabilir. Dünyada ilk defa James Naismith tarafından oynanmıştır. James Naismith beden eğitimi öğretmeni olmasından dolayı bu şekilde bir oyun geliştirmiştir.

Hakemler
• Basketbol maçları, karşılaşmaları üç hakem ile yönetilir.
Saha Seçimi
• Misafir takım hangi yarı sahada oynamak isterse o yarı sahayı seçebilir.
Başlama
• Basketbol maçları orta sahadan her iki takımdan da birer oyuncunun arasında yapılan hava atışı ile başlar. Havaya atılan topla oyun başlamıştır.
Oyun Süresi
• Basketbol toplamda 40 dakika ve 4 periyot halinde oynanır; yani onar dakikalık 4 periyot şeklindedir. Beraberlik sözkonusu olduğu taktirde uzatma periyotları oynanır. Uzatmalar 5 er dakika oynanır.
Takımlar
• Bir takım toplamda 12 oyuncu barındırabilir.
• Takımlar bir antrenör birde dilerlerse yardımcı antrenör bulundurabilirler.
• Menajer, doktor, çevirmen vb özel yükümlülükleri olan en fazla 5 kişi bulunabilir.
• Takımlar sahada 2 oyuncudan daha az oyuncu ile devam ederse mağlup sayılır.
• Böyle bir mağlubiyet söz konusu olursa, galip gelecek takım o anda skor olarak öndeyse o skor geçerlidir. Galip sayılacak takım skor olarak gerideyse, skor 2-0 olarak kabul edilir.


Üniformalar
• Formalarda ön ve arka renk aynı olmalıdır.
• Sahadaki bütün oyucunlar, formalarını şortlarının içerisine sokmaları kuraldır.
• Takım içerisindeki bütün oyuncular aynı renkteki çoraplardan giymek zorundadır.
• Formaların önünde ve arkasında forma rengine zıt renkte forma numaraları olması zorunludur.
• Forma numaraları 4 ile 15 arasında olmalıdır.
Hücum Süresi
• Müsabakada hücumu oynayan taraf kendi yarı sahasını 8 saniyede geçmesi gerekir. 8 saniyede sahasından çıkamaz ise hücum sırası rakip takıma verilir. Bununla birlikte hücum eden takım 24 saniye içerisinde hücumunu bitirmesi gerekir.
Mola
• Takımların ilk üç periyotla birlikte uzatma periyodunda birer dakikalar halinde birer kez mola alma hakkına sahiptir. Dördüncü periyottada iki kez mola alma hakları vardır. 2 periyot bitiminde 15 dakikalık bir mola verilir.
• Basketbol müsabakalarında topa sahip kişi topu sektirmeyi bıraktığında o andan itibaren adım atamaz. Pas ve şut atmak zorundadır. Adım attığı taktirde kural ihlali olduğundan top rakip takıma geçer.
Oyuncu Değişiklikleri
• Basketbol maçlarında sınırsız oyuncu değişikliği yapılabilir; eğer oyuncu faul limitini doldurmamış ve oyundan alınmışsa tekrar tekrar oyuna girebilir.
Faul
• Oyuncuların beş faul yapma hakkı vardır ve beş faulu geçen oyuncular oyundan atılmasıyla birlikte bir daha oyuna giremezler. Oyuncuların yaptıkları toplam fauller takımlarının takım faul sayısını doğrudan etkiler. Bir takım 4 faul yaparsa bundan sonraki bütün faullari rakip takımın serbest atış yapmasına sebep olur. Yani 4. faulden sonraki faullerin cezası serbest atışla cezalandırılır.
Silindir Prensibi
• Bir oyuncu sahada iken oyuncuyu saran bir silindir hayal edilir. Bu silindir içerisine rakip oyuncu eli kolu veya vücudu ile girmeye çalışırsa silindir prensibini ihlal etmiş olur. Silindir prensibi aşağıdaki resimde net bi şekilde gösterilmiştir.

Duraklama
• Müsabaka hakemin durdurması dışında top potaya deyip döndükçe devam eder. Top çizgilere değmeden havadan saha dışına çıkarsa, oyuncuda çizgi ve saha dışına basmadan topu çevirip oyuna devam edebilir.
Sayı
• Üç sayı çizgisi içerisinde ve üç sayısı çizgisi üzerinden( çizgi üzerine basılmış ise) yapılan her atış 2 sayılık olarak değerlendirilir. 3. sayı çizgisi dışından atılan her sayıda 3 sayılık kabul edilir. Serbest atışlar birer sayı olarak hanelere yazılır.

Ceza
• Basketbolda Cezalar kural ihali ve faul şeklindedir. Kural ihlali yapıldığında top rakip takıma verilir, faul yapıldığında ise; eğer faul yapan takımın takım faul sayısı dolmuşsa (5. Faul ise) serbest atışla cezalandrılır. Bunun yanında oyuncu şut, turnike gibi sayıya yönelik bir pozisyon içindeyken faul yapılırsa bu da serbest atışla cezalandırılır. Kişinin atışı basket olduğunda ve bu pozisyondayken faule uğramış ise bir tane serbest atış kullanır. Basket olmamış ise şutu gönderdiği noktaya göre serbest atış adedi değişir; şöyleki oyuncu şutu 3 sayı çizgisi içerisinden atmış ise 2 adet serbest atış kullanır, 3 sayı çizgisi dışında ise 3 tane atş kullanır.
Oyunun Galibi
• 4 periyon sonunda veya uzatmaların sonunda en çok sayı atan takım maçın galibi olur.
Kaptanın Yetkileri
• Kaptanlar oyun durduğunda hakemlerden bilgi alma yetkisine sahiptir.
• Takımlar sonuca itiraz ederse bunu kaptan yapar.
Antrenörler
• Antrenörler sadece top ölü olduğunda ve oyun durduğunda istatistiki bilgiler almak için hakem masasına gidebilirler.
• Müsabaka anında sadaece antrenör ayakta durabilir.
• Serbest atış atacak kişi belirlenmesi gerkeiyorsa bunu antrenör belirler.
Topla Oynama
• Topa sadece elle dokunulabilir. Bunun dışında ayakla vurmak, bacağın herhangi bir yeriyle dokunmak yasaktır; ancak istem dışı değmişse oyun devam eder.
• Bir oyuncu istemsiz bir şekilde kendi potasına sayı yaparsa bu sayı iki sayı olarak değerlendirilir ve rakip takımın kaptanına yazılır; fakat oyuncu bilerek kendi çemberine sayı atarsa bu sayı geçersiz olarak kabul edilir.
• Topu çembere tersten atmak kural ihlalidir.
• Oyuncular topu oyuna sokarken pas olarak saha içerisine atarlarsa oyun başlar.
• Normal şartlarda top oyuna, birinci periyot dışında 2. 3. ve 4. periyotlarda teknik ve sportmenlik dışı faullerde hakem masasının karşısındaki kenar çizgiden girer. ( Birinci periyot hava atışı ile başlar.)

Basketbol Sahası
• İdeal basketbol sahası ölçüleri 28 m x 15 m’dir.
• Basketbol sahaları ortadan ikiye bir çizgiyle ayırılır.
• Bu çizginin üzerine orta yuvarlak çizilir.
• Basketbol potaları kenar çizgilerden 1,2 metre içerde olur. Boyutları ise 1,8 x 1,2 metredir.
• Potada varolan çemberin yerden yüksekliği 3,05 metredir. Çemberin çapı 45 cm’ dir.
Basketbol Topu
Basketbolda oynanan topun çevresi 75-78 cm, çapı 12,3 cm ve ağırlığı 600-650 gram olarak belirlenmiştir.