Türkiye’de Küçükbaş Hayvancılık

Ülkemizde gerek sayı gerekse beslendiği alanların genişliği bakımından ilk sırayı Küçükbaş hayvan yetiştiriciliği alır. Ülkemiz doğal koşullarına çok iyi uyum sağlayan Küçükbaş hayvanlar, nemi sevmediğinden Doğu Karadeniz Bölgesi dışındaki Hemen hemen her bölgemizde beslenirler.

Ülkemizde en çok yetiştirilen küçükbaş hayvan koyundur. Sayıları 40.433.000 olan koyunlar ekstansif yöntemle beslenirler. Doğu Karadeniz hariç bütün bölgelerimize dağılmış olan koyun en yoğun olarak iç bölgelerimizde görülür. Başta İç, Doğu ve Güneydoğu Anadolu olmak üzere İç Batı Anadolu, Güney Marmara ile Trakya’nın iç kesimleri ve Karadeniz Bölgesinin iç yöreleri başlıca dağılış alanlarıdır.

Ülkemizde beslenen başlıca koyun türleri kıvırcık, dağlıç, karaman (akkaraman, mor karaman),

Sakız ve merinostur. Yün ve et kaliteleri yüksek olan kıvırcık cinsi koyunlar Marmara Bölgesinde, Trakya ve Güney Marmara bölümlerinde yetiştirilir. Etinin lezzeti daha az yünü daha kısa telli olan dağlıçlar ise Marmara’nın doğu bölümü ile İç Batı Anadolu Eşiğinde yetiştirilir. Ege Bölgesinde yetişen diğer bir koyun cinsi de ince ve az geniş Kuyruklu sakızdır. Eti az lezzetli olmasına rağmen, geniş kuyruklu ve fazla kilolu olan karaman cinsi koyunlar ise İç ve Doğu Anadolu bölgesinde yetiştirilir.

Toplam 65.176

At 496

Katır 188

Eşek 944

Deve 2

Sığır 11.973

Manda 366

Koyun 40.433

Kıl Keçisi 9.579

Tiftik Keçisi 1.185

Domuz 10

Kaynak D.İ.E. İstatistik Yıllığı

Kalın ve kısa yünlü yerli koyunlarımızın yanı sıra yumuşak ve ince kumaş dokumaya elverişli olan ve anavatanı Avustralya olan merinos cinsi koyunlar ise Karacabey’deki merinos üretme çiftliğinde yetiştirilerek Marmara Bölgesinin Güney Bölümünde (Bandırma-Karacabey çevresinde) beslenir. Son yıllarda merinos ile yerli ırklarımızdan kıvırcık cinsi koyunların birleşmesinden elde edilen Tahirağa koyunları ise Biga ve Gönen’de beslenir. Bu koyunlar iyi kaliteli yünleri, lezzetli eti ve fazla kilolu olmaları nedeniyle önemli bir ırktır.

Koyunlarımızdan 95 bin dolayında et, 1.100 ton dolayında süt, 44.000 dolayında yün elde edilir.

Koyundan sonra en çok yetiştirilen küçükbaş hayvan sayıları 10.760 dolayında olan keçidir. Kıl keçisi ve tiftik (Ankara keçisi) olmak üzere iki cins halinde yetiştirilen keçi yurdumuzun hemen hemen her bölgesinde beslenir. Ancak en çok beslendikleri alanlar dağlık ve engebeli bölgelerimizdir.

Bunlardan 9.579 milyon olan kıl keçileri sütü ve kılı için beslenirken, daha ekonomik olan Ankara keçisi (Tiftik keçisi) yetiştiriciliği özellikle İç Anadolu bölgesinde önem kazanmıştır. Özellikle Ankara, Eskişehir, Kütahya, Bolu, Çankırı, Kastamonu, Çorum, Kırıkkale, Yozgat, Kırşehir, Konya illerinde yetiştirilen tiftik keçisi Siirt, Mardin, Şırnak ve Van illerinde de beslenir. 1.185.000 adet tiftik keçisinden yılda 1370 ton tiftik elde edilir. Yetişme alanı Ankara çevresi olduğu için Ankara keçisi adını da alan bu keçi türü, 18. yy.da İngilizler tarafından kaçırılarak Güney Afrika ve Kuzey Amerika’ya götürülmüş ve oralarda yetiştirilmeye başlanmıştır. Bugün anayurdu ülkemiz olmakla birlikte A.B.D., Avustralya, Güney Afrika ve Yeni Zelanda esas gelişme bölgeleri olmuştur. Batı Anadolu’da Ege Bölgesinde yetiştirilen bir diğer keçi türü ise süt verimi yüksek olan Maltız Keçisidir.